In 1789 geboren in Frankfurt am Main als zoon van een schrijnwerker wilde Jakob Alt in die stad zich bekwamen als ’Veduten-maler’, een plan dat hij in 1811 aan de Weense academie zou verder zetten.
Het Italiaanse woord ‘Veduta’ betekent uitzicht.
‘Eine Vedute ist in der bildenden Kunst die wirklichkeitsgetreue Darstellung einer Landschaft oder eines Stadtbildes. Gemäß der Kunsttheorie der Zeit ist das Ziel die Wiedererkennbarkeit, alle anderen Aspekte der Bildgestaltung sind weniger wichtig.’
Begrijpelijk dat het woord ‘postkaarten-kunst’ of ‘souvenirprentjes’ de minderwaardige toon beklemtonen.
Maar het gaat om dat ‘wirklichkeitsgetreue’ en de opmerking dat ‘alle anderen Aspekte der Bildgestaltung’ weniger wichtig sind. Het zou om het ‘herkennen’ gaan, je, dat is inderdaad Wenen, en hier zijn we inderdaad in Venetië. En in Venetië spreken we dadelijk over Canaletto, en daar gaat het ook om heel wat meer dan ‘herkenning’. Het gaat over ‘Uitzicht met inzicht’. (hieronder: bij het strand van Amalfi)

Daar was het bij Jakob Alt ook om te doen: ja, een herkenning oproepen, maar vanuit zijn persoonlijk standpunt. En waarom niet vanuit de lucht zoals de drie prachtige prenten van waaruit hij Wenen vanuit drie verschillende richtingen uit een luchtballon weergeeft.

Zijn geplande studie aan de Weense akademie moest hij te vlug vergeten wegens familie-uitbreiding en familie kost geld. Zelfstudie dus. Vooral door onmiddellijk materiaal te leveren aan Kunstverlag Artaria: ‘Mahlerische und merkwürdige Ansichten d. verschiedenen Provinzen der österreichischen Monarchie und der benachbarten Länder’ (1813-1820)

Rondreizen in de Oostenrijkse Donau-en Alpenomgevingen en daarna in 1828 en 1833 tweemaal de bovengebieden van Italië en een dubbel verblijf in Venetië en Rome.
Hij werkte eerst als aquarelist (Ansichten von Rom voor keizer Ferdinand en met een groot deel steendrukken (lithografieën) voor het vezamelwerk door Adolf Friedrich Kunike uitgegeven: ‘264 Donau-Ansichten nach dem Laufe des Donaustromes vom Ursprung bis zur Mündung ins Schwarze Meer’)

Van de acht kinderen die hij met zijn vrouw op de wereld zette was zoon Rudolf (1812) al vlug vaders medereiziger en medewerker onderandere als twaalfjarige inkleurder van de talrijke lithografieën. (Hieronder: Duomo di Verona)

‘Im Zentrum der Zusammenstellung stehen neben dem musischen und vielseitig begabten Kaiser Ferdinand I. vor allem zwei Künstlerpersönlichkeiten: Jakob und Rudolf von Alt. Die Ausstellung erzählt somit nebenbei auch die Geschichte von der erfolgreichen Teamarbeit eines kongenialen Vater/Sohn-Duos. Gemeinsam reisten die beiden Maler im Auftrag des Kaisers über zehn Jahre lang durch Italien, Ungarn und Dalmatien und skizzierten direkt vor dem Motiv ihre „Veduten“. Zu Beginn der Zusammenarbeit übte der Vater, dem mit dem Blatt „Blick auf Wien von der Spinnerin am Kreuz“ 1839 (zie hieronder) erstmals eine detailgetreue und dennoch stimmungsvolle Darstellung der Stadt Wien gelungen war, enormen Einfluss auf den Sohn aus. Später kam es zu einer Umkehrung. Da fand Jakob von Alt, beeinflusst vom herausragenden Talent des Sohnes, zu neuen Darstellungsweisen. Mitunter ist heute nicht mehr festzustellen, welcher der beiden Alts ein Blatt gemalt hat.’ (Johanna Schwanberg)

Een mooie combinatie: zoon leert van de vader, vader bekwaamt zich door de zoon.
In een volgende bijdrage meer over het standpunt van de kunstenaar (blikpunten) en zoon Rudolf die einde negentiende eeuw een ‘von’ voor zijn naam krijgt: Rudolf von Alt. (Hieronder: Regensburg Kathedral)