De mooie schaal staat er al een paar jaar mooi te wezen, de porseleinen schaal gemaakt door Kuno Steinmann einde 19de eeuw.

Dat is een mededeling.
De schaal met de meiklokjes aan de binnen- en de buitenkant komt dus uit het vroegere Tiefenfurt, toen nog Duits Silezië dat nu Parowa heet, Pools dus.

Als ik aan Silezië denk dan heb ik de Koerden voor ogen.
Silezië is net zo uiteengetrokken, was Pools, Duits, Tjechisch, een provincie onder Frederik de Grote, met uitzondering van het Oostenrijkse Silezië.

Een rijk gebied dat blijkt uit de ‘belangstelling’ voor deze streek doorheen de geschiedenis.

Zestig procent van de bevolking van Opper-Silezië wilde na de eerste wereldoorlog Duits blijven, de gealieerden beslisten dat het Pools zou zijn, nog een steen des aanstoots voor die mislukte schilder uit Linz.

Midden 19de eeuw was vader Steinmann al bezig met porselein, maar voornamelijk als decorateur.
Rond 1868 stichtte hij een heuse porseleinproductie, en hij was in Tiefenfurt niet de enige want er was gezelschap van Leber & Son en Karl Hans Tuppack.

Leber, Steinmann, het klinkt inderdaad Joods in de oren, en het was dan ook niet verwonderlijk dat de Steinmannen na eerst gewoon huishoud-porselein te hebben gemaakt zich gingen toeleggen op luxe-producten voor de export.

Zo heb ik deze mooie schaal in de USA aangetroffen, met in het merkje duidelijk de vermelding ‘GERMANY’ wat de export-bedoeling nog maar eens verduidelijkte.

De schaal is al een mix van handenarbeid en seriewerk.
Zo worden de lilakleurige bovenpatronen als een soort stencil aangebracht waarop dan de meiklokjes mooi contrasteren.

Ook de glanstechniek is (was) nieuw.
Rond de eeuwwisseling begon er nogal wat Japans porselein op de westerse markten te verschijnen, degelijk en…zeer goedkoop voor die tijd.

De Japanners pasten die aparte ‘luster’ behandeling op thee-en koffiesets toe, met het idee daarmee de Westerse markten te bekoren terwijl het nu net die markten waren die het procedé overnamen denkende dat daardoor het ‘japanse’ karakter van hun eigen producten duidelijk werd.

Gekke kruisbestuiving, inderdaad.

Ook de gouden randen, onderaan en boven waren een procedé dat zich dan weer van het westen naar het oosten verspreidde, en Steinmann was in die techniek een echte uitblinker, om in de sectoriële taal te blijven.

Verzamelaars zoeken net zoals gelovigen naar ‘deskundigen’, hogepriesters.
Die publiceren dan of een stuk al dan niet echt is, -er wordt inderdaad wat af-gefaket- ook in de “antieke” tijden van het porselein- en zo kwam ook Steinmann onder vuur te liggen.

Als ik me goed herinner ging het om het woordje ‘Silesia’ dat onder de ECHTE exportschalen moest staan , dus Silesien-zoals onder deze schaal- dat was namaak
Er zijn dus honderden stukken vernietigd omdat die zogezegd ‘fake’ waren.
Kijk je echter in de boeken waar de patenten werden ingeschreven dan merk je dat die zogenaamde foute benamingen er allemaal letterlijk in beschreven staan.

Daarom, als je iets moois vindt, dan is het leuk om de geschiedenis te kennen, maar jij bent het die een mooi voorwerp moet beminnen, en het is jouw liefde die het betekenis geeft, tenzij je het als investering denkt te gaan gebruiken. (niet doen, een goede raad van Christie’s)

Steinmann’s naam zou hem in de jaren dertig van de 20ste eeuw nog parten spelen.
Zijn atelier hield officieel op in 1938, maar nieuw bronnenmateriaal doet ons vermoeden dat hij al in 1932 gedwongen werd zijn fabriek aan de nazi’s te verkopen, die lustig onder Steinmann’s naam nog zes jaar porselein produceerden.

En de meiklokjes bleven eeuwig bloeien.

 

---