‘ On my return from travel, I was roused to a consideration of subjects which I had previously never dreamed of, or thought about, connected with self; and I had such ideas that, had I spoken of them openly, I must, if answered in the world’s fashion, have been told I was unreasonable. I concealed, of course, these secret admonitions. I knew not whence they came, although I could not question their propriety, nor could I separate myself from what appeared my fate. My religious opinions varied and do vary from the vulgar; I was inclined to fall in with the views of the ancients, and to regard the substitution of modern ideas thereon as not for the better. These and the like, coupled with an idea of a descent from the Egyptian god Osiris…”

Mijn waarde vriend psychiater zou dit een voorbode van een ‘bipolair disorder ‘noemen.
Een manisch depressief mens, en we hebben nog wel zo’n vijftig termen om iemands niet zo conventionele geest aan te duiden.

Richard Dadd, schilder en kunstenaar bracht een groot deel van zijn leven in een gekken-asiel door.
Hij voelde zich geroepen om met de duivel te vechten, iets wat nog wel eens voorkomt, en het feit dat je de paus naar het leven wilt staan, is ook al te begrijpen, maar dat je daarna die duivel in je vader denkt te herkennen en hem bewerkt met een mes tot de dood erop volgt, is al duidelijk een voorbeeld van de daad bij het woord te voegen.

Als vierde van zeven werd hij in Chatham, Kent geboren in 1817.
Zijn vader was bronsbewerker en we kennen schets van zijn vriend Alderigdge waarop de dertienjarige Dadd ernstig bezig is met tekenen.

Als de familie naar Londen verhuist, komt de jongen via zijn vader in kontakt met verschillende belangrijke artiesten.

‘ At the Academy, Dadd became friends with John Phillip, who was subsequently to marry Richard’s sister Mary Elizabeth, and William Powell Frith (1819-1909), who was subsequently to play a significant role in Victorian genre painting and sontemporary social documentation. Later, this circle was expanded to include Augustus Egg, Harry Nelson O’Neill, Alfred Elmore, Edward Matthew Ward, Thomas Joy and William Bell Scott. This group was, in one form or another, known as the Clique in contemporary artistic circles, and frequently met in Dadd’s rooms in Great Queen Street.’

In het kringetje zie je zijn ‘Puck’, een van zijn fairy-werken, een onderwerp dat erg in was tijdens de Victoriaanse moeilijke tijden. (1840-1860)

Helemaal boven zijn meest beroemde werk dat Queen inspireerde: ‘The Fairy-feller ’s Master stroke’ waaraan hij negen jaar werkte, toen al opgenomen in het Bethlem hospital (waaruit later het woordje Bedlam zijn betekenis kreeg)

He’s a fairy feller
Ah ah the fairy folk have gathered
Round the new moon’s shine
To see the feller crack a nut
At night’s noon time
To swing his axe he swears
As he climbs he dares
To deliver the master stroke

De eerste strofe uit Mercury’s song op het schilderij van Dadd geïnspireerd.

It is the grass that holds everything together optically, lending the picture its gently magical drive, while the petalled radiance of the daisies produces large bright highlights.

The idea of covering a surface with figures goes way back to Hieronymus Bosch (1450–1516) and Pieter Bruegel (1525–1569). But in Dadd’s case, there is always this special lighting, a luminosity that comes from within, a kind of fluorescent effect. White dots appear on every single tiny pebble, on the buttons of the minuscule costumes, on every little leaf – until we realise, at some point, that this is dew. Almost physically, we can follow the path of a parallel reality slowly emerging in the process of looking hard and wanting to be precise. What a difference from, say, Hercules Seghers (1589–1638) or the Impressionists, who break down what they see into generously airy, abstract patches and structures’

(Sigmar Polke)

We zullen niet verder lurken over het verband tussen mental illness en kunst, er zijn gebieden zoals de politiek waarop deze geestesgesteldheid grotere schade aanbrengt dan op het terrein van de verbeelding.

Feeën zien kan de gezondheid schaden. Er niet in geloven echter ook.

---