Tussen de vroeg christelijke gouden huwelijksring en de hedendaagse broche uit gerecycleerd papier van telefoonboeken gemaakt door de Finse kunstenares Janna Syvanoja, blijft het feit overeind dat ‘de versiering’ van het sterfelijke lijf niet alleen wanhoop maar ook status is blijven uitdrukken.
Wanhoop?
De decoratie moet inderdaad de sterfelijkheid verhullen: het lichaam van de heerser, verpakt in dure juwelen, gouden kisten, ontdaan van verval door balseming, maar zo dood als de klassieke pier.
Status: de gouden uil,- al was zijn televisie-gefladder eerder het oplaten van een beestje met papieren vleugeltjes-, de gouden tijdperken, de goudvoorraad, oftewel wie ’t meest heeft, ’t hoogst in aanzien staat.
Niet wie is van hout, maar wel: wie is van goud?
Met het verschuiven van pracht en praal die de heerser omgaf naar de confectiepakken van de democratie, moet de macht het meer hebben van een ‘concept’.
We spraken gisteren al over de ‘eco-chic’ zoals deze armband uit berkenhout van dezelfde Anthony Russel al een uiting is van een ‘belijdenis’ net zo zeer als het gouden reliëf ‘Amor Caritas’ van Augustus Saint-Gaudens dat aan de wand van het Metropolitan Museum wordt gehangen, een concept vertegenwoordigt.
Bernard Henri Levy spreekt in zijn warrig boek ‘La Pureté Dangereuse’ uit 1993 over een ‘model’, en dat is een beter woord dan het ruimere ‘concept’ omdat het woord ‘model’ ook al met een zekere ethiek is beladen: de model-leeerling, de model-staat.
Wiskundige modellen hebben met samenlevingsmodellen gemeen dat zij een ‘waarheid’ pretenderen.
Nu is dat bij wiskundige modellen ongevaarlijker dan bij de beelden van een ‘ideale samenleving’ zoals de geschiedenis ons heeft geleerd.
Integristen (conservatieven, behoudensgezinden) houden van dergelijke modellen.
Het kan ‘de Civitas Dei’ van Augustinus zijn, maar ook de nieuwe samenleving die de Rode Khmer voor ogen had, of het ‘eigen volk eerst’ dat dichter bij huis wordt gehanteerd.
In de diversiteit is zo’n model een geruststelling.
De hemel kan ‘ooit’ op aarde neerdalen.
Lam en leeuw zullen ooit vreedzaam (en niet vreetzaam) samenleven.
Wie schrik heeft voor de diversiteit zal de mond vol hebben over dergelijke model-samenlevingen.
Wie er niet in past zal het woord Auschwitz leren kennen.
vervolgt