Midden augustus begon het, een paarse zee. Een zee van tijd. Kindertijd. De dennenbossen met een overvloed avontuur. Debussy wist het ook toen hij 'Bruyères' schreef. Luister naar zijn herinnering. Drie minuten paars geschilderd met muziek. Luisteren terwijl je leest. Terwijl je meereist.
Bekijk je de partituur dan lees ik boven de noten de aanwijzingen als ‘calme, doucement, expressif, joyeux, en vier keer zelfs ‘doux’. Een kleine afstand naar een volgende ontdekking die zichzelf voorstelde met de sprookjesachtige titel: ‘Feeënvleugels planten’. Een Chinees gedicht van Liu Zongyuan waarschijnlijk geschreven in het jaar 809 of 810. De Engelse vertaling is van Nathaniel Dolton-Thornton en Yu Yuanyuan.
Liu Zongyuan (773 – 28 November 819) was a Chinese philosopher, poet, and politician who lived during the Tang Dynasty. Liu was born in present-day Yongji, Shanxi. Along with Han Yu, he was a founder of the Classical Prose Movement.
Planting Fairy Wings In this poor, shabby place, I barely keep well as toxic airs trouble me to no end. Midwinter here lacks hail or frost; every evening, the south wind’s lukewarm. Cane in hand, I descend to the courtyard’s edge but my heels drag and I can hardly reach my gate. At the gate is the Official of Cleared Lands who comforts my drifting, withered spirit when he tells me about a magic herb nearby, in a field west of the Xiang River: “Take the herb for no more than ten days and your limps will become leaps and soars.” I smile, clap, and hurry toward the official, begging him to pull the plant at its roots for me. Dense and lush, it soon fills my courtyard with clusters of sudden, bright blossoms. At dawn, I rise to pick and sun-dry them. My pestle and mortar sound all through the night. These mild fairy wings balance my insides— the best place to treat an illness is at its source. They scatter and oust my feverish mists then, stretching, they cast off excess warmth. If only I could prove this magic feat, I wouldn’t need to keep buying sweet sedge. I’ve heard of certain odd people’s skills, how they can hold one breath half the night. It requires them to breathe very deeply while feeling the air flow up from their soles. Self-indulgent, I’d have trouble with that, so I’ll keep taking medicine instead. Those who are paralyzed don’t forget to get up and those who are poor say, “I must rise again,” so come on, magic herb, help my feet,make me lucky enough to run like a child!
Feeënvleugels planten In deze arme, armoedige plaats, houd ik me nauwelijks goed... omdat de giftige lucht me niet kan verdragen. Midwinter hier mist hagel of vorst; elke avond is de zuidenwind lauw. Stok in de hand, ik daal af naar de rand van de binnenplaats maar mijn hielen slepen en ik kan nauwelijks mijn poort bereiken. Bij de poort staat de ambtenaar van het ontruimde land... die mijn drijvende, verdorde geest troost... als hij me vertelt over een magisch kruid dichtbij, in een veld ten westen van de Xiang Rivier: "Neem het kruid niet langer dan tien dagen... en je hinken zal veranderen in springen en stijgen." Ik glimlach, klap, en haast me naar de ambtenaar, hem smekend om de plant bij de wortels voor mij te trekken. Dicht en weelderig, vullen ze spoedig mijn binnenplaats... met clusters van plotselinge, heldere bloesems. Bij zonsopgang sta ik op om ze te plukken en in de zon te drogen. Mijn stamper en vijzel klinken de hele nacht door. Deze milde feeënvleugels brengen mijn binnenste in balans. de beste plaats om een ziekte te behandelen is bij de bron. Ze verstrooien en verdrijven mijn koortsige nevels... dan, strekkend, werpen ze overtollige warmte af. Kon ik deze magische prestatie maar bewijzen, hoefde ik niet steeds zoete zegge te kopen. Ik heb gehoord over de vaardigheden van sommige vreemde mensen, hoe ze de halve nacht hun adem kunnen inhouden. Het vereist dat ze heel diep ademhalen terwijl ze de lucht voelen stromen vanaf hun voetzolen. Zelfingenomen, daar zou ik moeite mee hebben.., dus blijf ik in plaats daarvan medicijnen nemen. Zij die verlamd zijn vergeten niet op te staan... en zij die arm zijn zeggen, "Ik moet weer opstaan," dus kom op, magisch kruid, help mijn voeten, maak me gelukkig genoeg om te rennen als een kind!
Liu zou dit gedicht in 809 of 810 gecomponeerd kunnen hebben. Fairy wings (Epimedium sp.) (het karakter [仙] in de naam betekent "fee" of "onsterfelijk"), ook bekend als "horny goat weed", verwijst naar een geslacht van rhizomatische vaste planten in de barbiefamilie (Berberidaceae). De meeste soorten komen oorspronkelijk uit China, waar de plant een lange geschiedenis van medicinaal gebruik kent. In de traditionele Chinese geneeskunde schrijven artsen vaak recepten voor die meerdere ingrediënten bevatten. Feevleugels wordt opgenomen in recepten om botten en spieren te versterken, energie te verhogen en erectiestoornissen op te lossen, naast andere voordelen.
De oorspronkelijke Chinese tekst vind je in het aan te bevelen LITERARY HUB magazine
En zo rolde ik via dit mooie gedicht de Tang-cultuurtijd binnen, nieuwsgierig naar de verschillende mogelijkheden waarmee de talrijke dichters uit dat tijdperk hun verlangens en ervaringen in verzen vertaalden.
De Tang-dynastie wordt met veel verschillende zaken geassocieerd, waaronder de poëzie. De grootsheid van de Tang-poëzie is echter niet te danken aan zijn alomtegenwoordigheid, maar aan die kleine groep grote poëten, waartoe ook Li Bai en Du Fu behoorden. Met subtiliteit, ambiguïteit en allusies schreven deze Tang-poëten ondermeer over de pijn van afscheid nemen, maar ook over het plezier van de natuur, wijn of vriendschap. Een verzameling waarin het merendeel van de Tang-gedichten bewaard is gebleven, is de―Quantangshi 全唐詩 ( De volledige Tang-gedichten) Deze compilatie van 49000 gedichten van 2200 auteurs kwam tot stand in de eerste jaren van de achttiende eeuw. (Jaden Wu Universiteit Gent Master-Verhandeling) Lees hier: De verschijning van de komeet:
Wij staan gereed om te ontvangen diep in ons onvoorstelbare wonderen, in de lange maanden en jaren is daar plotseling de verschijning van een komeet, een storm steekt op: Ons leven is op dat ogenblik alsof in een eerste omhelzing oude vreugden en smart plotseling voor ons oog stollen tot kloeke roerloze vormen. Wij prijzen die kleine insecten, na één enkele paring of eenmaal gevaar te hebben weerstaan, eindigen zij hun wonderschoon bestaan. Ons ganse leven ontvangt... Een storm steekt op, de verschijning van een komeet. Feng Zhi
Je merkt dat gebeurtenissen beschreven in poëzie ook via schilder- en tekenkunst kunnen uitgevoerd worden. Er is een nauwe band tussen beiden. We zullen de lezer(es) in een volgende aflevering graag verder nieuwsgierig maken.
Thinking of My Brothers on a Moonlit Night Du Fu The army drums cut off human travel, A lone goose sounds on the borderland in autumn. Tonight we start the season of White Dew, The moon is just as bright as in my homeland. My brothers are spread all throughout the land, No home to ask if they are living or dead. The letters we send always go astray, And still the fighting does not cease.
De legertrommels snijden menselijk verkeer af, Een eenzame gans roept op de grens in de herfst. Vanavond begint het seizoen van Witte Dauw, De maan is net zo helder als in mijn thuisland. Mijn broers zijn verspreid over het hele land, Geen huis om te vragen of ze levend of dood zijn. De brieven die we sturen gaan altijd verloren, En nog steeds houden de gevechten niet op.
This poem dates from 759, perhaps written on the day of the Mid-Autumn Festival (Hawkes, p. 74). The goose is a symbol of autumn and letters from afar (Hawkes, p. 75). White Dew is a period in autumn following the Mid-Autumn festival (Hawkes, p. 74).
月夜忆舍弟 戍鼓断人行 边秋一雁声 露从今夜白 月是故乡明 有弟皆分散 无家问死生 寄书长不达 况乃未休兵
Het begon op de heide van mijn eigen kinderjaren, geen muur of macht kan je tegenhouden door de tijd te reizen en elkaar te herkennen als dezelfde reizigers die steeds weer hopen ook bij elkaar thuis te komen.
Excerpted from The Poetic Garden of Liu Zongyuan by Liu Zongyuan, translated by Nathaniel Dolton-Thornton and Yu Yuanyuan. Copyright © 2022. Available from Deep Vellum.
In de stilte 