Natuurlijk wil je een nieuwe inkijk in het leven van een merkwaardige zeventiende eeuwse kunstenares uit de vroege barok, Artemisia Gentileschi, (1593-1653) lezen, zeker als het getekend en geschreven is door een hedendaagse jonge kunstenares, Gina Siciliano.
( Gina Siciliano graduated from Pacific Northwest College of Art in 2007. She is an artist, a bookseller, and the drummer and vocalist for two rock bands. She’s been self-publishing her comics for many years, and I Know What I Am is her first book published by Fantagraphics. She lives in Seattle, WA.)

‘I know What I Am, The life and Times of Artemisia Gentileschi, Fantagraphics books, Seattle, 2019. ($ 29.99)

We hebben haar al eens vernoemd in enkele bijdrages over de figuratie van het Judith en Holofernes verhaal.
(https://indestilte.blog/2019/07/14/judit-en-holofernes-een-succesverhaal/)

Het is een stevig album, 280 pagina’s, mooi gekartonneerd in langwerpig formaat (30 x 20 cm). Niet alleen een bio en tijdsbeeld, maar tevens voorzien van een geïllustreerd notendeel, makkelijk ook apart te raadplegen, en een uitvoerige bibliografie.
Uit ‘Historiek’ deze korte bio:

Artemisia groeide op als enig meisje tussen drie broers in het Rome van de zeventiende eeuw. Al op zeer jonge leeftijd maakte zij via het schildersatelier van haar vader, Orazio Gentileschi zelf een begenadigd schilder, kennis met de schilderkunst. Vrij gauw werd haar uitzonderlijk talent duidelijk, maar omdat ze een meisje was, kon ze niet toegelaten worden tot de schilderacademie. Haar vader besloot dan maar om haar in de leer te laten bij een bevriende gildebroeder, Agostino Tassi (1578-1644).
Dit laatste had hij beter niet kunnen doen, want Tassi vergreep zich binnen de kortste keren aan Artemisia. Hoewel hij beloofde haar te huwen kwam Tassi zijn belofte niet na waardoor het tot een langdurig en ingewikkeld proces kwam waarbij Artemisia onderworpen werd aan een vernederend gynaecologisch onderzoek. Het trauma dat zij door de ganse zaak hierbij opliep zal later als een rode draad in haar werk aanwezig blijven.

Ondertussen zorgde haar vader vlug voor een huwelijk om haar eer te redden. Pietro Stiattesi, een wat middelmatige schilder wordt de uitverkorene en het jonge paar vestigt zich in Florence. Daar maakt ze kennis met Galileo Galilei (1564-1642) en begint te werken voor de machtige familie de Medeci. In 1616 wordt ze als eerste vrouw toegelaten tot de Accademia dell’Arte del designo en kan ze eindelijk een volwaardige schildersopleiding genieten.

Na enige tijd botert het niet goed meer met haar Pietro en eind 1620 keert Artemisia terug naar Rome waar ze met haar indringende schilderwerken veel lof oogst. Na een kort verblijf in Genua en Venetië, verhuist ze naar Napels. Enkele jaren later reist ze op uitnodiging van de Engelse koning Karel I (1600-1649) naar Londen waar ze opnieuw het schilderspenseel hanteert samen met haar vader Orazio die daar ondertussen tot hofschilder is aangesteld. Na diens dood in 1639, verlaat ze Engeland om zich opnieuw, ditmaal definitief, in Napels te vestigen waar ze tot aan haar dood actief blijft als schilderes. Van haar ongetwijfeld grote oeuvre blijven er vandaag de dag echter amper 34 werken over.

https://historiek.net/artemisia-gentileschi-1593-1653/8644/

Voor vertellers is het tumultueuze aantrekkelijk, voor historici het probleem om de tijd van toen nu begrijpelijk te maken, voor hedendaagse feministische interpreteerders de toestand van vrouwen in het artistiek milieu van de vroege barok met duidelijke het hedendaagse ‘ook-nu-nog’.

Omdat ik zelf nog te weinig kennis ter zake heb en wacht op enkele reprints en een nieuw werk over haar wezen en werk en de tijd waarin ze leefde, laat ik enkele stemmen horen uit de talrijke engelstalige besprekers van dit boek, en natuurlijk enkele quotes van Siciliano zelf.
Mij heeft het urenlang geboeid en het zat vol papiertjes met vragen en verwijzingen.
Het kan wellicht ook onze graphic novel -kunstenaars inspireren om via hun kunde ons een inkijk in het verleden te laten beleven. Geschiedenis kan ook op deze hedendaagse manier tot leven komen.

For Gina Siciliano, her adventure with Artemisia Gentileschi started in 2007 when she saw Judith Slaying Holofernes, at the Uffizi in Florence. The painting resonated with her so much that she spent the next seven years immersed in the research. The fruit of her work is this book. A balancing act between conveying as much information as possible and keeping the book interesting and visually pleasing. To make this happen without interrupting the reader’s flow Siciliano added abundant notes at the end of the book, that provide additional in-depth information, they are not your typical footnotes, so do not skip them!
Siciliano does not focus solely on Artemisia. In fact, she creates an entire world around her. We get to know the political situation at the time, the situation of women in the society, the struggles of painters and their patrons. What I found fascinating was the environment where artists not only wield a brush and a palette but often also a knife and a sword. An environment that was very different from the 19th-century notions of poor, suffering artistic souls that often feed our imagination. (daily artmagazine)

Siciliano’s ballpoint versions of classical paintings breathe of thousands of hours of hand-cramping work to recreate the originals. While her meticulously penned panels, often featuring a scowling Gentileschi, are a bit crowded by dense hand-written expository, they carry thoughtful historical context, and emotional urgency. This impressive debut is the detailed, passionate scholarly portrait that Gentileschi deserves

The graphic novel format integrates Gentileschi’s paintings with descriptions and interpretations of her artworks, and a narrative of her life. Siciliano’s renditions of the paintings reflect the importance of copying as a primary means of artistic study in the Renaissance. She writes in the preface, “When we see her work on a page alongside images of events in her life and/or the sociopolitical landscape, our eyes absorb a more comprehensive picture.”
Gentileschi was raised primarily by her father, an artist who trained her to assist him. “With humanism came some renewed respect for women, but they were legally considered minors, owned by fathers and husbands, or else destined to spend their lives in convents,” Siciliano explains. Gentileschi grew up in this atmosphere, under the eyes of her father’s leering patrons. She was aware of her talent, but she also knew the danger of being an unmarried woman whose value was tied not only to the dowry her father could offer, but to her prized virginity. Siciliano captures the discomfort of these realities in her tightly packed spreads, replete with written accounts of historical context that fill the pages with text, with only a few visual scenes illustrated — making this history as visually oppressive as the events described.

The scenes she painted, in the dark, shadowy tradition of Caravaggio, were unconventional, alluring, and sexual; she was unafraid to embrace women’s desires. One of her earliest subjects was the story of Susanna, a young woman who was attacked while bathing. “Susanna was often an excuse to paint a partially naked lady in a lush, suggestive Garden of Eden,” Siciliano writes. She juxtaposes this background with a full-page drawn copy of Gentileschi’s “Susanna and the Elders” (1610), showing a fleshy woman cowering beneath two lecherous men. “Her gesture — awkward pain. The two elders bore the dark curls of Agostino Tassi and the balding sleaziness of Cosimo Quorli” — her father’s friends from the previous spread, one of whom would eventually rape her and sully her honor.  (Megan N. Liberty Hyperallergic)

I learned a lot by copying the paintings into the book. It required deep, intense hours of concentrating on looking and studying the images, so of course things I didn’t notice before came up in all kinds of ways. And not just in Artemisia’s paintings, but many others as well. There’s a big difference between looking at a painting for five minutes and looking at a painting for five hours!
I started seeing different objects and figures emerging from the dark areas. I learned a lot about how these artists handled clothing and drapery. And I was also confronted with the great mysteries of this art—the areas of the paintings that haven’t survived as well through all these years. Also, the expressions of the figures in the paintings took on new life—at times I felt as if I was seeing the models trying to hold the poses for the artists, like glimmers of their expressions. A lot of this made me want to see more of the paintings in person so badly.

Also, on a more practical level, I’ve never had the money or resources to dig through far-away archives, so all my sources are secondary. That means that I used a lot of other people’s research, so I really need to give credit where credit is due, and the notes section/bibliography is a great spot for that. In addition, the notes are an extension of my feeling that people need to reconnect with history, and history is always biased depending on who is telling it. So we need to constantly analyze where our history comes from and how it’s told.

To me, that’s a big component of feminism, and our efforts to rethink race, class, and gender. Another way to think about it, especially regarding the retelling of the sexual abuse, is that we can piece together Artemisia’s story through research, but a lot of times we piece together Artemisia’s history through gut feelings and emotional responses to her life and work. I wanted to do something based on research, but without completely disregarding the gut feelings and emotional responses.
In my opinion, we need to utilize both of these—If we are only driven by emotional responses and gut instincts, then we’re missing the big picture and we aren’t doing justice to Artemisa and her legacy. On the other hand, if we totally disregard the gut instincts and emotional responses, then it’s harder to feel deeply connected to and inspired by Artemisia and her legacy. I really hope this makes sense. (interview met Ann Foster in Bookriot)