Geliefden,

Hij werd in het Schwabische Gmünd geboren (Württemberg) in 1484 of 1485 en hij werd de meest begaafde leerling van Albrecht Dürer, namelijk Hans Baldung Grien.
Die bijnaam “Grien” (groen) daar zijn verschilende verklaringen voor maar als je weet dat er bij Dürer zo maar eens eventjes 3 Hansen werkten (Hans Schäufelein, Hans Süss en de zoon Hans Dürer) dan weet je dat die vierde Hans zich waarschijnlijk onderscheidde door zijn bijnaam Grien en dat kan gaan van zijn voorkeur voor groen tot het dragen van groene spullen, of…

Hij hoort bij mijn préferrés omdat hij op zijn eigenzinnige manier niet alleen een kind van zijn tijd was maar tegelijkertijd de tegenstellingen van die tijd in zijn werk verwoordt.
Hij maakt schitterende portretten, altaarstukken, maar hij brengt ook de erotiek in Duitsland binnen, en dat op een tijdstip dat de rennaissance in het maniërisme verloren loopt, dat de katolieke kerk dreunt op haar grondvesten eens Luther en Calvijn met hun stellingen de instellingen willen hervormen, kortom een wereld in beweging.
De lof der zotheid ontstaat in 1510, en in 1515 worden Luthers stellingen gepubliceerd door de Antwerpse drukker Claes De Graeve. Pest , de kriebelziekte (melaatsheid) en syfiilis woeden over Europa, hervormden en heksen sterven op brandstapels, samen met de Lutherse boeken.

Hans Baldung schildert de wreedheid van de tijd (de bischop van Straatsburg waar de artiest verbleef en rijk werd) was een ware heksenjager), de schoonheid van de droom, de pijn , kortom zijn veelzijdigheid is nog altijd te bewonderen in zijn meesterstuk: het retabel in de Freiburgse kathedraal.

Kijk naar zijn 7 leeftijden van de vrouw, en je begrijpt waarom de lucht boven hen zo dreigend en donker is.

Hier wil ik gewoon een tekst kwijt bij zijn meest ontroerend werk: de man van smarten.

Eerst als schilderij, maar kijk ook bij de volgende dag naar de gravure met dat onderwerp:
Daar is de gekruisigde  al van zijn kruis gehaald, maar toch heft hij nog even het hoofd op, alsof “het is volbracht” (consumatum est) niet volstond en de pijn blijft verder duren.

Vanuit Freiburg reis ik verder. Ik denk aan jullie.
Hans sterft in 1545, het jaar dat in Antwerpen de Antwerpse drukker Jacob Liesveldt wordt onthoofd wegens het drukken van een ketterse bijbel, terwijl een achtbaar lid van de rederijkerskamer de Violiere ook zijn hoofd verliest voor het Antwerpse stadhuis in 1547 wegens staatsondermijning.

Hou dus jullie hoofd recht nu het nog kan.

Jullie Theodore Silverstein