Hij hoort hem de oude woorden zeggen.
Hij, het kind.
Hem: de vader.
‘En het geschiede in die dagen’: de oude woorden.

Uit je huis moeten.
Dagreizen ver.

Waarom?
Wat niet te vertellen is.
Onzichtbare woorden zijn de meest gevaarlijke.
Vanwege.

Sprookjes blijven veilig ver weg.
Maar dit verhaal
kon ook hier en nu gebeuren.
Feesttafel die alleen achterblijft.
Vanwege.

De vader kon al in de geschiedenis kijken.
Hij herinnerde zich wel enkele ‘vanwege’s’.

Begrijp je waarom de ster onzichtbaar was?

Vanwege

‘En het geschiedde in die dagen
dat er een bevel uitging vanwege keizer Augustus…’
Je las het ons strak en plechtig voor.

Weg moesten ze uit hun huizen
dagreizen ver om ergens geteld.
Waarom? Vanwege. Dat woord kende ik niet.

Maar wel dat het bevel ook hier
kon gelden, aan deze feestelijke dis
en wij vertrekken moesten, plotseling

Om geteld of erger. Het kind, de kribbe
de wijzen uit het Oosten vielen in het niet.

Ik keek naar buiten. Nergens scheen de ster.
Je stem leek ver, je las de oude woorden.

En ik vreesde met grote vreze. Vanwege.

J. Bernlef (uit: ‘Aambeeld’, 1998.)

Jaren lang waren er, goed verborgen, maar daarom door het kind ontdekt -achteloos lopen ze de zichtbare dingen voorbij, maar het verborgene vinden is hun tweede natuur.- twee valiesjes en een reiszak. Met de noodzakelijke dingen.
Vanwege.
Mijn tweedehandse engel, behoeder van mijn verbeelding, zucht begrijpend.
Harde stemmen
onder ogen die je nooit durven aankijken, roepende monden dat het moet vooruitgaan.

Geteld worden en herteld.
tot er alleen het vertellen overbleef.
Of het zwijgen.
Vanwege.

(schilderijen van Pieter Bruegel, Tamara De Lempicka en Felix Nussbaum