Beste Psych,
Mijn geloof in het oproepen van geesten is vrijwel onbestaande.
Ik kan me voorstellen dat Cees Noteboom aan de aflijvige Hugo Claus vraagt om te komen spoken, maar dat bij het publiceren van mijn tekst ‘de psychiater’ jij weer aanhaakt, is hoogst merkwaardig.
Ik trap niet in je val om over mijn tekst met jou in de clinch te gaan.
Er staat wat er staat, en al is hij in het jaar 1975 geschreven, ik denk dat hij nog steeds uitdrukt wat hij moet uitdrukken.
Ik weet dat Jeff Cohen zijn werken goed op het internet verkoopt en dat de som van de onderdelen een andere waarde heeft dan het totaal is mij ook niet onbekend.
Laat me dus ook maar een beeld gebruiken van eenhedendaagse kunstenares en kijk naar de compositie van Barbara Probst waar ze dezelfde foto tegelijkertijd langs alle mogelijke kanten toont zodat in plaats van de kijker, het beeld beweegt en wij eerder in ‘the mind’ ronddraaien dan lijfelijk.
Het is al een oud heimwee en naar ik meen probeerde het kubisme de werkelijkheid te ‘verblokken’, te onttrekken aan haar eigen cliché zodat de essentie daardoor zichtbaar zou worden.
Natuurlijk ken ik in de barok grafiek de truk waarmee het verhaal in één plaat wordt doorleefd.
In verschillende hoek van de afbeelding zie je wat tevoren en wat nadien staat te gebeuren.
het heimwee naar zogenaamde essenties is zo oud als degene die het heimwee heeft.
Een werk van Dominic Mc Gill maakt een andere werkwijze duidelijk.
Uit onderdelen van verschillende werkelijkheden maak je een nieuwe montage, een collage.
De vroegere werkelijkheden reduceerde ze tot kleur en ritme, en je zult het dadelijk uitroepen, maar ja, goede antiquair, wat is de essentie anders dan kleur ritme en volume?
Al bij de eerste grottekeningen merk je immers dat de afbeelding aplomb nodig heeft, ze moet bewegen, of ze is duidelijk een rest van een ritueel waadoor de herhaling (copiëren) de indruk, het imponeren moet versterken.
We hebben het vroeger al eens over de valstrikken gehad.
Het effect.
We leven in een tijd van effecten: vuurwerk, licht en donker, sfeer en decoratie.
De mogelijkheden zijn legio.
Maar de tirannie van het effect staat nog altijd het affect in de weg.
Het effect als camouflage, als leegte, als decoratie-zonder-meer.
Anderzijds zijn we schatplichtig aan ‘de vondst’, en daar reken ik Jeff Cohen graag bij.
Eens de kunstenaar(es) een vondst heeft gedaan, blijft hij eindeloos herhalen, sluiut hij zich af voor andere mogelijkheden, en onder het mom van ‘trouw blijven aan jezelf’ wordt nogal wat armoede en onkunde goed gepraat.
Anderzijds ben ik dan weer de eerste om de kunstmatige grens tussen decoratie, ambacht en kunst-met grote K, zoveel mogelijk te laten vervagen.
Ik bewonder dus de kundigheid zowel van een van Eyck als van Cohen, en ik heb een grondige afkeer van mensen die denken dat anatomie-studie iets voor academici is en zij de lijfelijkheid ook wel zonder deze kennis kunnen verbeelden.
Er is het métier en de inspiratie, de reflectie van wat je je op je weg tegenkomt, en die blik kan kamerbreed zijn of mondialer naarmate je noden en mogelijkheden.
En tussen haakjes, zag ik jou niet in de Bourla-schouwburg bij de innige uitvaartplechtigheid van Hugo C.?