Waarde HANDELAAR-IN-HET-VERLEDEN,

Nog maar pas sprak je je uit over verbanden tussen politieke gebeurtenissen en ons alledaags leven, of daar blokletterde Uw kwaliteitskrant ‘De Standaard’ ‘IK WIL DOOD’, de kreet van naar hun zeggen tal van hedendaagse luxe-kinderen.

Dat zo’n titel tot de verbeelding spreekt, laat ik onbesproken, en dat vrijwel alle politieke partijen, de heer Somers vooraan, daarop springen en ‘er iets aan gaan doen’, zal ook niemand verwonderen.

In de marche van deze gothic revival en het verbieden van allerlei spektakels in Temse had Jeroen Olieslaghers het in een andere krant over het verschil tussen een immorele en een amorele samenleving, en hij duidde vooral de a-moraliteit die uit het internet ons dagelijks om de moede oren zou slaan.

En natuurlijk moeten we ook nog een nieuw hok creëeren: de groep van de hypergevoelige kinderen, kinderen die de sensitieve en ideeënomgeving meer dan hun soortgenootjes zouden ervaren.

De oorzaken van de de ‘doodsdrang’ bij kinderen en jongeren zou liggen in het jachten en jagen, in het mislukken van het project co-ouderschap, het nauwelijks tijd hebben om kind te zijn, en waarde vriend, je kunt zelf de klassieke rij vervolledigen.

Wijze peuten duiden dit verlangen als een drang naar ‘rust’, naar ‘het hebben van een kindertijd’, en je voelt de heer Rousseau wederom op zijn pantoffels komen aangeslopen.

Als collega peut moet ik nu tegemoet komen aan de inderdaad drukke agenda’s van het jeugdig volkje, aan het feit dat wij met zijn allen vinden dat je best de grootste, de sterkste, de mooiste, de magerste en de slimste kunt zijn in de ‘harde’ samenleving.
Maar ik wil ook graag enkele andere accenten belichten waarover vaak al dan niet wijselijk gezwegen wordt om het heilige kind niet te storen.

 

Er is vooreerst de hype, de trend, de mode.
Je hoeft maar te verwijzen naar ‘die Leiden des Jungen Werthers (1774) van de heer Goethe om de golf van zelfmoorden te duiden die in de grote omgeving van Weimar en ver daarbuiten plaats vond toen het boek verscheen (zegt men)

„Was ich von der Geschichte des armen Werther nur habe auffinden können, habe ich mit Fleiß gesammelt, und lege es euch hier vor, und weiß, daß ihr mir’s danken werdet. Ihr könnt seinem Geist und seinem Charakter eure Bewunderung und Liebe und seinem Schicksale eure Tränen nicht versagen. Und du, gute Seele, die du eben den Drang fühlst wie er, schöpfe Trost aus seinem Leiden, und laß das Büchlein deinen Freund sein, wenn du aus Geschick oder eigener Schuld keinen nähern finden kannst!“

Dat is een inleiding die er niet om liegt, en al is het karakter van de Sturm-und-Drang periode ons vreemd in de 21ste eeuw, het is een eigenschap van het steeds jongere volk om zich zonder wetmatigheden te gedragen al was het maar uit verveling of aandachttrekkerij.

Het schilderij van Willem Amberg: ‘Vorlesung aus Goethes “Werther” maakt bijna ongewild het verband duidelijk: ook toen waren het luxe-kinderen, ook toen sloeg vrijwel zonder aanwijsbare oorzaak de Werther-Fieber toe en de auteur schrijft daarover zelf:

„Die Wirkung dieses Büchleins war groß, ja ungeheuer, und vorzüglich deshalb, weil es genau in die rechte Zeit traf.“

In een volgende uitgave wees hij zijn jonge lezers terecht: het boek was er om te troosten, niet om zelfmoord te plegen zoals het hoofdpersonage na een ongelukkige liefde deed.

Het woord ‘troosten’ is gevallen.
Dez pijn van het op de wereld zijn, van te mogen liefhebben, van te kunnen experimenteren, een eigen taal daarover te ontwikkelen, tranen te vergieten, en…getroost te worden.

Net zoals nu bijvoorbeeld ‘Tokio-hotel’ en andere groepen een trend aangeven waarin the gothic revival zichtbaar wordt, droegen in Goethes tijd jongeren de kleren van het hoofdpersonage: een gele broek, gele vest, blauw hemd.
In Werther herkenden ze iets van hun overdadige gevoelens, en het verwondert ons dan ook niet dat er Werther-tassen, koffiekannen, koekjesdozen, zelfs ‘Eau de Werther’ op de markt verscheen.

VERVOLGT DUS

---