‘De meiden’, ja en meteen kun je aan Genets toneelstuk uit 1947 denken.
Een stuk trouwens dat gebaseerd is op het leven van de Papin zussen, Christin en Lea die als meiden voor een rijke Perzische familie werkten.
Ze vermoordden op een dag de moeder en de dochter van de familie terwijl de man nog aan het werk was.
Paula Rego heeft vooral met de onnatuurlijke nabijheid van de zussen gewerkt, zowel hun nabijheid tot elkaar als de nabijheid van moeder en dochter die ze ombrengen.
Het hele gebeuren speelt zich in de achterkant van de ruimte af terwijl de leegte vooraan weldra door het everzwijntje zal worden gebruikt.
Er is trouwens ook iets mis met het genus van de gezeten figuur die er inderdaad niet erg moederlijk uitziet.
Het ambigue en het bedreigende: een gezellige ruimte wordt omgetoverd tot een martelplaats, een executieruimte.
Er ligt nog een lelie op het tafeltje, het teken van zuiverheid, dichtbij het opengeslagen boek.
Het beest is letterlijk en figuurlijk losgelaten, en het zal nog even duren tot het weer als een hondje of een kat in zijn mandje zit.
Ik sluit aan bij haar eigen woorden die ik gisteren citeerde:
‘…but this retrospection led to nothing but a fresh acknowledgement of my own ignorance.’
…waarmee ze op haar zoektocht naar onderliggende trauma’ s of onbegrijpelijke gebeurtenissen uit haar kinderjaren doelde, een thema dat de laatste twintig jaar het Westen meer dan eens hysterische golven op en neer liet deinen.
Die onwetendheid, het nergens op slaan, het laten komen en gaan van beelden in geest, het associërende als leidraad nemen, het is een totaal andere manier om met de werkelijkheid om te gaan.
Inderdaad, zoals de verhalenverteller waarvan iedereen weet dat hij de werkelijkheid ter plekke verzint maar toch gespannen en doodstil blijft luisteren omdat zijn verhaal vaak meer zegt dan het persoverzicht of de tekens aan de samenleving die de hoofdredacteuren over de gelovigen denken te moeten uitstorten.
De meiden hebben waarschijnlijk al honderd keer hun meesters vermoord, en vice versa, maar het is door het verhaal te vertellen dat je misschien van rol kunt veranderen: jij wordt heer en meester en je werkgevers liggen als kinderen aan je voeten te luisteren.