Een bijdrage over pijn.
Lijfelijke pijn

Net voor het braken.
Wakker worden met migraine.

Niets is zo ont-menselijkend als pijn.
Beulen weten dat.
Er wordt op dit ogenblik op meerdere plaatsen gemarteld.
Ook in wat wij ‘beschaafde’ landen noemen.

En op ontelbare plaatsen wordt er op dit planeetje nu pijn geleden.
Kleine en verschrikkelijke pijnen.
Bij het geboren worden en het sterven.
Bij honger en dorst.
In cellen en achter gesloten deuren van burgerhuizen.

In kinderziekenhuizen en in bejaardenhuizen.
Op straat, in bed, op het werk.

Bij niets zijn wij zo machteloos als bij pijn.
Alles wat belangrijk scheen, vervalt, ligt in scherven.
Pijn overheerst alles.

Pijn blijft.
Herinner je de mensen die pijn leden.
Ook als zij gestorven zijn, blijft de pijn.
Ze is nutteloos geleden.
Ze heeft hen van geliefden tot louter pijn vernederd.

Wantrouw mensen die zeggen dat de pijn je zuivert,
dat pijn ergens voor dient.

Wantrouw religies of politieke stelsels
waarin pijn naar een verheven doel leidt.

Pijn is een duidelijk teken van een wetenschappelijk tekort.
Wij investeren te weinig in pijnbestrijding.
Ons wetenschappelijk onderzoek op dat terrein blijft achter.

Niets is zo gemeenschappelijk als pijn lijden, dat wel.
Ontsnappen sommigen aan de liefde, de pijn echter laat hen niet gaan.

Pijn verlichten is hoe dan ook een intense doelstelling.
Wie de kleinste pijn van iemand kan verlichten, mag best mede-mens heten.

Het is gemakkelijk bij iemands ziekbed te zitten en hem of haar moed toe te wensen.
Het geeft zelfs een goed gevoel dat jij nog gezond bent en je daardoor makkelijk praten hebt.

Je in pijn leren inleven is moeilijk.
Zwijgen kan helpen.

Er zijn, of misschien net afstand houden want pijn wordt ook vaak liefst alleen geleden.
Maar ook dan kun je er zijn.

Eens de pijn wijkt of dragelijk wordt, kan een woord weer betekenis krijgen.
Er zou een Nobelprijs voor pijnbestrijding moeten zijn.

---