Het werd duidelijk voorgesteld: opgang en ondergang van Napoleon.

Als klein ventje begonnen, daarna opklimmend tot heerser van het westelijk halfrond, en tenslotte verdwijnend in de afgrond, maar niet in die van de vergetelheid, bewijs daarvan vind je nog altijd bij zijn graftombe in Parijs, en in de talrijke afbeeldingen in diverse soorten en formaten die alle congressen van Wenen en andere pogingen tot ordening hebben overleefd.

Als aartsvijand van Engeland werd hij toch met het nodige respect door Eastlake geschilderd, rechtopstaande op het dek van het schip te Plymouth, schip dat hem naar zijn definitief ballingsoord zou brengen.

Klik hem maar even aan.

Het schilderij maakte Eastlake populair en bekend.
Iedereen wilde het met eigen ogen zien.

De Engelsen houden van tragiek.
Tijdens hun bestuur zullen ze hun leiders verfoeien, maar eens ze moeten opkrassen, verandert hun houding in een soort aanbidding.

Ook met hun vijanden deden of doen ze dat.

Ik denk aan de manier waarop Churchill na de tweede wereldoorlog politiek werd uitgerangeerd, en hoe Blair vandaag al een kleine held was, een vredesbrenger in het midden oosten nota bene, waar hij gisteren nog met alle zonden Albions werd overladen.

Hun bewondering voor ‘grote’ leiders, voor grote moeders des vaderlands, bracht het begrip democratie in de 19de eeuw ongeveer op dezelfde hoogte waarmee wij in de jaren vijftig het begrip ‘communisme’ als dreigend gevaar kregen ingelepeld.

“The last time I saw Southey, are talk was long and earnest; topic ultimately the usual one, steady approach of democracy, with revolution (probably explosive) and a ‘finis’ incomputable to man.”

Citaat van Carlyle in zijn Reminiscences, Carlyle immers die de toekomst meer in de handen van “helden” zag dan in de ‘klauwen’ van het volk.

Dit is duidelijk standaard conservatisme, zegt Houghton in zijn werk over de Victorian mind.
Maar wat dan met de ‘liberals’ als bijvoorbeeld Macauly?

Zij brachten democratie onmiddellijk in verband met het verlies van privé-eigendom, en ‘…incompatible with civilization’.

Dat was de commentaar op “The people’ s charter” van 1842, want vervolgde hij, het eerste wat die nieuwe kracht (democratie) zal doen is iedere man die een overjas bezit die jas afnemen en het dak boven zijn hoofd weghalen.

En dat lijkt overdreven, maar het was de toon die je duidelijk terugvindt in Carlyle’s History.

The left-wing van de Chartists had vooral politeke eisen, alle monopoly’ s laten verdwijnen, met inbegrip van het papiergeld, van machines, van landeigendom, van de publieke pers, van religie, en het verbieden van reizen.

Je begrijpt dat het woord ‘communist’ nu dadelijk ook weer niet te ver gezocht was, en het Chartisme was zeker tien jaar een stevige power in Engeland.

En een ander woord dat met democratie werd geassocieerd was klonk als “modern’, en dat wilde zoveel zeggen als iedereen gelijk.

En dat klonk (of klinkt) als een vloek in de Engelse oren.

En waar in hun ogen die drang naar moderne gelijkheid had geleid, was duidelijk In Frankrijk zichtbaar geworden, want zonder hoofd protesteerde niemand nog van die ge-lijken.

---